Kluki

"Kluki - wieś i folwark, powiat piotrkowski, gmina Kluki, parafia Parzno.
Posiada folusz, wiatrak, młyn, smolarnię, hutę szklaną (na osadzie Teofilów).
Wieś Kluki ma 50 domów, 463 mieszkańców, 520 mórg obszaru.
Folwark z osadą karczemną: 7 domów, 28 mieszkańców, 3068 mórg obszaru
(w tym 294 mórg ziemi ornej).

W 1827 r. było tu 27 domów i 300 mieszkańców. Według Towarzystwa
Kredytowego Ziemskiego, dobra Kluk składają się z folwarków Kluk i Zagony,
osad młynarskich wieczysto czynszowych: Wierzchowice, Ujście i Grobla.
Folwark Kluki, grunty orne i ogrody mórg 483, łąk mórg 178, pastwisk mórg 76,
lasów mórg 4328, nieużytki i place mórg 192. Budynków murowanych 6, z drzewa 38,
płodozmian 6-8 polowy. Folwark Zagony, grunty orne i ogrody mórg 118,
łak mórg 16, razem mórg 237, budynków z drzewa 10. Dobra powyższe dawnymi czasy
wchodziły w skład dóbr stanowiących uposażenie arcybiskupów gnieźnieńskich.

Wieś Kluki, osad 107, z gruntem mórg 581, wieś Wierzchy kluckie osad 10,
z gruntem mórg 182, wieś Cisza osad 24 zgruntem mórg 207, wieś Podwierzchowiec osad 2,
z gruntem mórg 47, wieś Sadulaki osad 2, z gruntem mórg 22, wieś Wierzchy Strzyżewskie
osad 7, z gruntem mórg 94, wieś Osiny osad 2, z gruntem mórg 19, osada Sadykierz
z gruntem mórg 18.

Gmina Kluki należy do sądu gminnego okr. IV os. Rogowiec,
stacja pocztowa w Bełchatowie. Liczy 18635 mórg obszaru i 6082 mieszkańców.
W gminie znajdują się 4 szkoły początkowe i liczne zakłady fabryczne we wsiach:
Kaszewice, Kluki, Lubiec. Obfitość lasów i wody sprzyja rozwojowi fabryk
przerabiających płody naturalne (drzewo, żelazo)"

HISTORIA

Pierwsza wzmianka o wsi Kluki pojawiła się w 1136 r.
Bulla gnieźnieńska wymienia wieś w uposażeniu arcybiskupstwa.
W XIII w. notuje się Kluki w uposażeniu sołectwa Restarzew.
W dokumentach Kazimierza Wielkiego wymienia się wieś jako własność
arcybiskupstwa gnieźnieńskiego. W XVI Łaski odnotowuje - wieś Kluki
parafii Parzno, dekanatu Szadkowskiego, archidekanatu uniejowskiego.
Znajduje się wówczas w powiecie piotrkowskim województwa
sieradzkiego i nadal należy do włości kościelnych.

Pałac w Klukach: zespół pałacowo-parkowy wybudowany w latach
20-tych XX wieku, na murach dawnej gorzelni opactwa cystersów.
Park pałacowy o pow. 6,0 ha, w tym 0,68 ha wód, założony
na pocz. XX w., jednak najstarsze nasadzenia drzew liściastych
pochodzą z XIXw. Na szczególną uwagę zasługują: dąb szypułkowy
o obw. 290 cm i buk zwyczajny o obw. 420 cm - pomniki przyrody
oraz buk zwyczajny o obw. 370 cm i modrzew europejski
o obw. 240 cm. Obecnie obiekt stanowi własność prywatną.
W II połowie XIX w. majątek należał do Rogowskich. Po śmierci
Julii Ludwiki Hermenegildy Rogowskiej dziedziczy rodzina Stronczyńskich.
W początkach XX w. od spadkobierców odkupił dobra Witold Święcicki
i to on wzniósł obecny pałac. Podczas II wojny dobra przejęli Niemcy.
Po wojnie majątek upaństwowiono i przekształcono w PGR.
Remonty przeprowadzone w pałacu miały przygotować go do nowej
funkcji - wylęgarni drobiu. Wylano wówczas beton na podłogi parteru,
przekształcono piwnice, wymieniono pokrycie dachu (dachówkę na blachę
ocynkowaną). Przekształcono przybudówkę od zachodu - pełniła funkcje
mieszkalne. Mieszkania i biura PGR znajdowały się także na piętrze pałacu.
W ostatnich latach założenie parkowo - pałacowe dzierżawiona.
W 1997r. pałac z parkiem zyskały nowego właściciela.
Bryła: Budynek piętrowy, podpiwniczony, kryty dachem czterospadowym,
z kominami nieco poniżej kalenicy. Frontowy, czterokolumnowy portyk
na tarasie wspiera dach dwuspadowy, o kalenicy prostopadłej.
Na taras prowadzi bieg schodów od frontu. Styl: neoklasycyzm.

Sytuacja: Wieś Kluki położona jest ok. 10 km na zachód od Bełchatowa,
przy drodze nr 8, w kierunku Szczercowa.
Założenie pałacowo - parkowe usytuowane jest po północnej stronie drogi,
od wschodu ograniczone zabudowaniami wsi i drogą do Parzna.
Od północy prowadzi doń aleja sąsiadująca z budynkami mieszkalnymi
nie istniejącego PGR, od wschodu założenie graniczy z łąkami.
Pałac znajduje się w północnej części parku, zwrócony jest fasadą
w tę stronę. Poprzedza go kolisty podjazd.
Główna droga dojazdowa prowadzi do podjazdu z północnego wschodu.
Od podjazdu, ku zachodowi prowadzi droga w kierunku Osiny.
Na zachód od pałacu wznosi się nowy parterowy budynek gospodarczy.
W części południowej parku znajdują się dwa stawy:
większy, z dwiema wysepkami - od zachodu i mniejszy, o dość regularnym
kształcie prostokąta - od wschodu. Stawy łączy kanał.

Na podstawie materiałów
z Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Łodzi
- Delegatura w Piotrkowie Tryb.
oraz www.kluki.pl